Kuduz

İnsanlar ve bütün sıcak kanlı hayvanlar için söz konusu olabilen kuduz hastalığı; bulaşıcı, viral, virusun beyne yerleşmesi sonucu ensefalomiyelitis oluşturarak ölümle sonuçlanan aynı zamanda da basit bir iğneyle yani aşı uygulamak suretiyle korunulabilen bir hastalıktır. Hastalık; kuduz virusu taşıyan bir hayvan tarafından ısırılmak veya açık yara üzerine salya teması ile geçebilir. Ancak ısırılmaların büyük çoğunluğunun kuduzdan bağımsız şekilde geliştiğini belirtmek gerekir. Yani hayvanın sadece agresif oluşundan, kendini tehlikede hissettiğinden, canı yandığından, yavrularını, evini, bahçesini korumak için veya sadece huysuzluğundan dolayı ısırabileceği ve bunun kuduzla ilgisi olmadığı unutulmamalıdır. Çünkü kuduz hastası olan hayvan sadece bir kişiyi değil herkesi hatta objeleri de ısırır.
Kuduz virusu vücuda girdikten sonra ; virusun etki gücüne (virulans), ısırma bölgesindeki virus sayısına, ısırık bölgesinin beyne yakınlığına bağlı bir şekilde 1 hafta ile çok nadir görülmekle beraber 1 yıl arasında hastalığı oluşturur. Hastalığın saldırgan ve sakin (nadir görülür) olmak üzere iki formu vardır.

Belirtiler: Kuluçka süresi dolduktan sonra virüsün girdiği açık yarada yangısal reaksiyon başlar. Hayvan son derece ürkektir, genellikle insanlardan kaçar, loş ve gürültüsüz yerler bulup saklanmayı tercih eder. Gıda dışı şeyleri yemeye çalışır. Henüz çenesinde problem yoktur. Göz bebeklerinde asimetri dikkat çeker. Bu dönem 1-3 gün kadar sürer. Sakin kuduzda saldırganlık dönemi görülmeden direk felçle karakterize olan son döneme geçilir. Yani hayvanın yemek borusunda ve boğaz kaslarında felç başlar ve salyasını yutamayacağı için yere doğru salya akışı dikkat çeker. Daha sonra felç bütün vücutta etkili olmaya başlar. Dengesizlik , yürüyememe şekillenir ve bu dönem de 1-3 gün sürdükten sonra ölümle sonuçlanır.
Saldırgan kuduz ise felçli dönemden önce bir saldırganlık dönemi ile beraber seyreder. Gene karanlık, sessiz yerlere saklanırlar. Ancak hayvanda anlamsız bir, saldırganlık dikkati çeker. Belirgin bir sebep yokken herşeye saldırırlar, alışkın olduğu insanları hatta sahiplerini tanımazlar, herkesi hatta objeleri ısırmaya çalışırlar. Çoğu zaman tahta taş gibi şeyleri ısırmaktan diş ve ağızları ciddi bir şekilde yaralanır ve kanar. Bakıldığında hayvanın çıldırmış gibi davrandığı düşünülür. Göz bebeklerindeki asimetri daha fazla dikkat çeker, sudan korkma da bu dönemde görülür. Gırtlaktaki felcin başlamasıyla beraber salya akışı söz konusu olur. Bu dönem de 3-4 dün devam ettikten sonra sakin kuduzda da anlattığım felçli dönem yaşanır ve gene ölümle sonuçlanır.

Tedavi: Kuduz hastalığının tedavisi yoktur. Kuduz hastası olduğundan şüphe edilen hayvanların diğer hayvanlarla ve insanlarla olan teması kesilmeli yani karantinaya alınmalıdır. Bununla ilgili belediyelerle konuşulup karantina servisinden yararlanılabilir ve muhakkak direk temas ettiği insanların ve hayvanların aşılanmaları gerekir.

Korunma: Bu denli dehşet uyandıran bulgularla devam eden ve muhakkak ölümle sonuçlanan bu korkunç hastalıkla mücadele edebilmek için sevgili kedilerimize senede 1 kuduz aşısı yaptırmak yeterlidir.